Đề xuất tận dụng miệng núi lửa làm nơi chứa nước sinh hoạt cho đảo Lý Sơn

Huyện đảo Lý Sơn có diện tích 10km2, nằm cách đất liền 15 hải lý (khoảng 24km), có hơn 22.000 hộ dân, 300ha đất nông nghiệp (chủ yếu trồng hành, tỏi). Huyện đang khai thác 7 giếng khoan, cấp nước cho khoảng 600 hộ dân khu vực trung tâm huyện; hơn 2.000 giếng đào, giếng khoan do người dân tự đào, khoan phục vụ sinh hoạt sản xuất.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lý Sơn Phạm Thị Hương cho biết, từ năm 2012, huyện đã tận dụng miệng núi lửa Thới Lới (dung tích 270.000m3) làm hồ chứa dự trữ nước, nhưng chỉ đủ tưới cho 60ha đất nông nghiệp. Việc khai thác nước ngầm từ các giếng khoan đã bắt đầu nhiễm mặn và làm suy thoái nghiêm trọng nguồn nước ngầm. Để đảm bảo nguồn nước ổn định lâu dài trên đảo, Ủy ban nhân dân huyện đã có Tờ trình gửi Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí để thực hiện Dự án nâng cấp, sửa chữa Hồ chứa nước (miệng núi lửa) Thới Lới nhằm tăng dung tích trữ nước, cấp nước, hạn chế tình trạng khai thác nước ngầm.

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, qua nghiên cứu, kiến nghị nâng cấp, mở rộng Hồ chứa nước Thới Lới theo đề xuất của huyện Lý Sơn là không khả thi, vì dung tích chứa của hồ sau nâng cấp không tăng lên đáng kể. Sở đã đề xuất phương án cải tạo Hồ chứa nước Thới Lới để trữ và chỉ dành cho việc cấp nước sinh hoạt trên huyện đảo thay vì cung cấp cho sản xuất nông nghiệp như hiện tại; đối với nước cho sản xuất nông nghiệp sẽ đầu tư hệ thống thu gom và bể chứa riêng.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền cho biết đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với huyện Lý Sơn và các cơ quan liên quan xây dựng phương án thu gom, cấp nước tổng thể cho huyện Lý Sơn. Phương án thực hiện phải bám sát vào Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2045 và Đồ án Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 đô thị Lý Sơn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; đồng thời, khai thác, phát huy hiệu quả các công trình cấp nước, chứa nước hiện có trên huyện đảo.

Nghị quyết 26-NQ/TW, ngày 3/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định phát triển huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi trở thành trung tâm du lịch biển, đảo. Do vậy, việc đảm bảo nguồn nước cho sinh hoạt, sản xuất và phát triển du lịch bền vững ở huyện đảo ngày càng trở nên cần thiết.